جنگل حرا (یکی از شگفت‌آورترین جاذبه‌های طبیعی ایران)

همه چیز درباره جنگل حرا

حَرّا (Avicennia marina) درختی از انواع گیاهی مانگرو و از تیره شاه‌پسند است. دانه حرا، روی درخت مادر می‌روید و باعث تولید نهال می‌شود، سپس از درخت جدا می‌شود و داخل مرداب می‌افتد. جنگل دریایی حرا به روی دریا و آب‌شور قرار دارد و این سازش با آب‌شور و شرایط نامناسب، از حرا یک گیاه استثنایی در اندازه‌های سه تا شش متر با شاخ و برگ سبز روشن ساخته ‌است.

حرا نام درختانی در اندازه‌های 3 تا 6 متر با شاخ و برگ سبز روشن هستند. حرا درختی است آب‌شور زی که هنگام مد آب دریا تا گلوگاه در آب فرو می‌رود. با خاصیت تصفیه‌ای که در پوست این درخت وجود دارد، بخش شیرین آب دریا را جذب و نمک آن را دفع می‌کند. درخت حرا در حقیقت یک تصفیه خانه آب شیرین کن طبیعی است.
خوب است بدانید که جنگل حرا، مهد انواع گوناگون آبزیان، پرندگان و دوزیستان است. از پرندگان می‌توان به مرغ ماهی‌خوار یا حواصیل، لک‌لک، مرغ سقا، مرغابی و مرغ دریایی و از آبزیان به خرچنگ، مار دریایی، شیلو، کلینگ (نوعی از صدف) و انواع مختلف قورباغه اشاره کرد.

در سفر به قشم جنگل حرا را می بینید بسیار شگفت انگیز و حیرت آور. جزیره قشم یک از بهترین مکان ها برای دیدن شگفتی هاست. تور جنگل حرا قشم یکی از تورهای هتل فولتون قشم می باشد.

جنگل حراي جزيره هرمز، اجتماعي دست کاشت است که با وسعت ۱۶هکتار در موقعيت ۲۲ ۰۵ ۲۷ عرض شمالي و ۴۸ ۲۸ ۵۶ طول شرقي بر يك پهنه گلي قرار دارد و اين محدوده زيستگاه حدود ۱۰۰۰ قطعه از ۲۰ گونه پرنده آبزي و کنار آبزي از قبيل اگرت‌ها، پرستوهاي دريايي و کاکایی‌ها است. در این منطقه اکو توریستی آب دریا بالا آمده و درختان در آب فرو می‌روند و از دیده‌ها پنهان می‌شوند و با پایین آمدن آب دریا دشت وسیعی از درختان جنگل حرا در برابر دیدگان آشکار می‌شود.
اين پوشش گياهي تنها رویش‌های چوبيِ ناحيه جزر و مدي سواحل گرمسيري و نيمه گرمسيري هستند که توانايي همزیستی با شوريِ آب‌های دريايي، به واسطه مکانیسم‌های مختلف، از ویژگی‌های انحصاري اين گياهان به شمار می‌رود.
اين مانگروها از شرايط زيستگاهي مطلوب براي شمار بسياري از آبزيان دريايي و پرندگان آبزي برخوردار هستند. آبراهه‌های اجتماعات مانگرو به واسطه غني بودن از پوده‌های گياهي آلي و دريافت مواد مغذي، ارزش پرورشگاهي بالايي براي گونه‌های آبزي دارا هستند و از اين جهت نقش غير قابل جانشيني در زنجيره غذايي دريا بر عهده دارند.

جنگل های حرا در قشم در دریا و آب شور قرار دارد و این سازش با آب شور و شرایط نامناسب، از حرا یک گیاه استثنایی ساخته‌ است.

جنگل دریایی حرا که در جزیره قشم واقع در استان هرمزگان قرار دارد، یکی از شگفت‌آورترین جاذبه‌های طبیعی کشورمان است که همه ساله گردشگران داخلی و خارجی زیادی را به خود جذب می‌کند. جنگل‌های دریایی یکی از عجیب‌ترین عناصر طبیعی خلقت در جهان هستند. درختانی که در ناحیه جذر و مدی زیست می‌کنند و از آب شور بهره می‌گیرند. عجیب‌تر اینکه گه گاه بخش اعظم آن‌ها به زیر آب شور دریا فرو می‌رود اما همچنان به حیات خود ادامه می‌دهند. به این گیاه در بندرعباس حرا، در بلوچستان تمر و در بعضی از نقاط تول می‌گویند.

 

 

جنگل حراي جزيره هرمز ، اجتماعي دست کاشت است که با وسعت ۱۶هکتار در موقعيت ۲۲ ۰۵ ۲۷ عرض شمالي و ۴۸ ۲۸ ۵۶ طول شرقي بر يك پهنه گلي قرار دارد.

 

جنگل های حرا در قشم طی میلیون‌ها سال موفق شده‌اند تا سازگاری اعجاب انگیزی با آب شور دریا و سواحل جزر و مدی پیدا کنند. اصولاً این گیاهان قادر نیستند دمای کمتر از 5 درجه سانتی گراد را تحمل کنند. ضمن اینکه شوری بین 20 تا 32 در هزار برای رشد آن‌ها مناسب است. مانگرو(حرا) یکی از مقاوم‌ترین گونه‌ها است. ریشه‌های اصلی حرا کوتاه و کم‌عمق‌اند و از آن‌ها ریشه‌های فرعی و باریک و عمودی اسفنجی به سمت بالا منشعب شده که به‌طور متوسط تا 30 سانتی‌متر از سطح زمین بالاتر می‌روند. این ریشه‌های هوایی، به تدریج دور درخت را پوشش می‌دهند که امکان زیستگاهی باتلاقی را برای این گیاه فراهم می‌کند. این ریشه‌ها از شوری اطراف نیز می‌کاهند تا امکان تغذیه گیاه از آب بسیار شور دریا میسر شود. جنگل‌های دریایی حرا در شبانه روز دو بار در آب دریا آبتنی می‌کنند. هنگام مد ماهیان زیادی به طرف جنگل حرکت می‌کنند.

پیش از دیدن این جنگل زیبا و شگفت انگیز، بدانید که جنگل حرا در تنگه خوران، بین جزیره قشم و بخشی از استان هرمزگان (بین شمال جزیره قشم و بندر خمیر) قرار دارد. این جنگل دارای تنوع زیستی بالایی است و حدود 30 تا 40 میلیون سال پیش به وجود آمده است. جنگل حرا در جزیره قشم و در میان ۸ منطقه حفاظت شده بین‌المللی ایران، وسیع‌ترین مساحت را دارد؛ به همین دلیل این جنگل منحصربه‌فرد در سازمان جهانی یونسکو نیز به ثبت رسیده است.
همچنین جنگل حرا قشم زیستگاه مناسبی برای پرندگان گرمسیری در فصل زمستان است و سالانه صدها پرنده آبزی و کنار آبزی به این جنگل مهاجرت می‌کنند. این درختان شگفت انگیز بدون نیاز به آب شیرین رشد می‌کنند و بخش اعظم آن‌ها در آب شور دریا فرو می‌رود.

 

جنگل حرا ، مهد انواع گوناگون آبزیان، پرندگان و دوزیستان است. از پرندگان می‌توان به مرغ ماهیخوار یا حواصیل، لک لک، مرغ سقا، مرغابی و مرغ دریایی و از آبزیان به خرچنگ، مار دریایی، شیلو ، کلینگ (نوعی از صدف) و انواع مختلف قورباغه اشاره کرد.

 

درختان جنگل دریایی حرا در طی شبانه‌روز تنها به مدت 6 تا 7 ساعت نمایان و قبل رؤیت هستند. هنگام مَد (بالا آمدن آب دریا) به حالت شناور باقی می‌مانند و تا شاخه به زیر آب فرو می‌روند. جزیره زیبای قشم از انبوه‌ترین و وسیع‌ترین جنگل‌های حرا برخوردار است. ازاین‌رو سازمان جهانی یونسکو جنگل‌های این جزیره را منحصر به فرد لقب داده و نام آن را در فهرست ذخیره زیست کره جهان به ثبت رسانده است. به علاوه این جنگل‌ها محل مناسبی برای زمستان گذرانی پرندگان مهاجر به شمار می روند. سالانه بیش از یک‌صد پرنده آبزی و کنار آبزی در جنگل حرا دیده می‌شود.

 

شاید این را ندانید که درخت حرا باعث شیرین شدن آب مناطق اطرافش می‌شود. در جنگل حرا و با ویژگی‌ای که در پوست این گیاه وجود دارد، بخش شیرین آب دریا را جذب و نمک آن را دفع می‌کند. برگ این گیاه، ارزش غذایی بالا دارد؛ بنابراین محیط مناسبی را برای پرندگان و حیوانات آبزی فراهم می‌کند.

 

یکی از ویژگی های جنگل حرا در قشم این است که؛ نام جنگل حرا به افتخار دانشمند ایرانی ابوعلی سینا به این نوع جنگل‌ها نسبت داده شده است. در افسانه‌ها نیز آمده است که این گیاه اسطوره‌ای از اشک چشم آدم روییده و رشد کرده است.
برای بازدید از این جنگل زیبا، مسیری جز راه آبی وجود ندارد. بنابراین توصیه می‌کنیم با افراد و یا بومیان باتجربه همراه شوید، زیرا شناسایی آبراهه‌های کوچک و پی‌درپی کار آسانی نخواهد بود.
اگر دوستدار طبیعت هستید، دیدار از جنگ حرا را از دست ندهید، در آن به گشت‌وگذار بپردازید و از سکوت بی‌نظیر و اعجاب انگیزش لذت ببرید.

یکی دیگر از ویژگی های جنگل حرا قشم این است که؛ درختان حرا، در قسمت‌های کم عمق خور خوران کنار و روی تپه‌های جزیره مانندی که هنگام پایین رفتن آب دریا از آب بیرون می‌مانند، قرارگرفته است. عمق آب این مناطق از یک تا یک و نیم متر تجاوز نمی‌کند؛ بنابراین جنگل هنگام بالا آمدن آب دریا، در آب‌های خلیج فارس به حالت شناور می‌ماند و با فروکش کردن آب دریا به مدت ۶ تا ۷ ساعت مانند جنگل‌های مناطق خشک نمایان می‌شود.

 

ابوعلی سینا، دانشمند بزرگ ایرانی، درخت این جنگلها را حرا نامیده است. در افسانه های قدیمی آمده که این گیاه از اشک چشم آدمی روییده است، زیرا حرا درختی است که در آب شور رشد می کند. به این صورت که آب شور دریا را گرفته، آب شیرین آن را جذب کرده و نمک آن را دفع می کند. در واقع این درختان، یک تصفیه خانه آب شیرین کن طبیعی محسوب می شوند.

یکی از مسیرهای مهاجرت از جنوب ایران و از میان خلیج فارس در نقطه باریک تنگه هرمز میان جزیره قشم و جزیره ابوموسی عبور می‌کند. مناطق جزر و مدی حفاظت شده حرا به مثابه سرزمین استراحت و تغذیه پرندگان ماهی‌خوار و گونه‌های دیگری از پرندگان مهاجر است.

 

بستر مرطوب جنگل حرا، محل مناسبی برای پرورش مرغان ماهی‌خوار دریایی و به طور مشخص ماهی‌خوار دریایی سفید ( اگرات آلبا ) به وجود آورده و از میان دیگرگونه‌ها، مرغ باران یا آبچلیک ( کارادریده) در هنگام مهاجرت از میان این منطقه عبور می‌کنند. این سرزمین در زمستان زیستگاه مناسبی برای تغذیه آبچلیک‌ها و پلوه ها است. تعداد قابل توجهی از گونه‌های پرندگان اروپا –آسیایی( حدود 43 گونه ماهی خوارند) که به آفریقا مهاجرت می‌کنند.

حرا در ۸ منطقه حفاظت شده ایران مدر سواحل خلیج فارس و دریای عمان می‌روید که کناره‌های شمالی مساحت کل جنگل‌های حرا ۷ هزار و ۵۰۰ هکتار و مساحت حوزه جزیره قشم ۲ هزار و ۴۰۰ هکتار تخمین زده شده است.و غربی جزیره قشم و جنگل نای بند استان بوشهر از مهم‌ترین آن‌ها هستند .در زمین‌های اطراف خورتیاب از حدود ۳ کیلومتری بندر تیاب میناب، بوته‌های حرا به چشم می‌خورد. طول خورتیاب ۷ مایل دریایی است. در ۲ سمت خور جاسک و در چابهار نیز حراهایی به شکل پراکنده دیده می‌شود؛ اما بهترین نوع حرا از نظر رشد ارتفاع و انبوهی در ناحیه قشم، میان سواحل قشم، پل و خمیر است.

 

به جرات می توان گفت جنگل دریایی حرا که حدود 150 کیلومتر امتداد، و وسعتی برابر با  9000 هکتار دارد و بیش از نیمی از آن را آب و دریا تشکیل داده،  به همین خاطر آن را یک جنگل دریایی می‌نامند.  همچنین این جنگل به درختانی که درون خود جای داده شهرت بسیاری دارد زیرا این درختان که به درختان حرا معروف هستند از آب شور دریا تغذیه کرده و آن را به خود جذب می‌کنند سپس بعد از تغذیه، املاح شور و زائد آب را به خود گرفته و آبی شیرین را به دریا بازمی‌گرداند که به‌طورکلی می‌توان گفت دستگاه‌های تصفیه آب شیرین طبیعی می‌باشند. همچنین این درختان به هنگام جزر و مد آب به‌طور کامل به زیر آب رفته و سپس بیرون می‌آیند که خود را به صورت جزایر کوچک نمایان می‌کنند.

 

از راه خشکی سواحل قشم راهی به درون این جنگل‌ها نیست و تنها راه دیدن آنها، راه آبی است. برای تماشای این جنگل نیز باید با ناخدایان پرتجربه همراه شد، چون تنها آنها می توانند آبراهه‌های کوچک و متعدد موجود جنگل را شناسایی کنند. سفر به قشم جنگل حرا خاطره ای به یاد ماندنی در اذهان دوستداران طبیعت باقی خواهد گذاشت.

 

توسعه جنگل‌های مانگرو به لحاظ ارزش‌های غیر‌ قابل انکار بسیار حائز اهمیت است. این گیاه در پرورش تلفیقی جنگل و آبزیان‌، منبع درآمد اهالی منطقه، ارزش‌های زیست محیطی، میراث تاریخ طبیعی و جاذبه‌های گردشگری و ذخایر بیوسفری و ژنتیکی نقش به سزایی دارد.

مناطق حرا خیز ایران عبارت‌اند از تیاب، جاسک، چابهار و کناره‌های شمالی و غربی جزیره قشم. در زمین‌های اطراف خورتیاب از حدود ۳ کیلومتری بندر تیاب میناب، بوته‌های حرا به چشم می‌خورد. طول خورتیاب ۷ مایل دریایی است.

 

 

سفر به قشم جنگل حرا برای شما و هم‌سفرانتان، و حتی توریست‌های خارجی خاطره‌ای به یادماندنی به‌جای خواهد گذاشت، این خاطره شگرف و اعجاب‌انگیز از طبیعت، آب، هوا، درخت و پرندگان و سکوت استثنایی سالیان ِسال در اذهان دوستداران طبیعت خواهد ماند.
وقتی به جزیره هرمز و قشم که جزیره عجایب هفتگانه ایران است و زیباترین و منحصر به فردترین پدیده‌های طبیعی را در خودش جای داده است، سفر می‌کنید، این نکته را فراموش نکنید که قشم مجموعه‌ای است از افسانه‌ها و واقعیت‌هاست. مهم‌تر اینکه اهالی جزیره به باورها و اعتقاداتشان بسیار اهمیت می‌دهند و در راستای حفظ آن، داستان‌ها را سینه به سینه برای افراد مختلف بیان می‌کنند.

شاید برای شما هم سوال باشد که چگونه به جنگل حرا قشم برویم، مسیر رفتن به جنگل حرا قشم به علاوه ساعت بازدید از جنگل حرا و قیمت بلیط جنگل حرا در زیر ذکر شده است:

ساعت بازدید از جنگل حرا به این گونه است که در زمان جزر، درختان جنگل حرا به مدت ۶ تا ۷ ساعت در خشکی هستند و در هنگام مد بر روی آب شناور می شوند. معمولا ساعت بارید از جنگل حرا قشم 8 صبح تا 19 است.

آدرس جنگل حرا: هرمزگان، بین بندر خمیر و قشم، در فاصله 60 کیلومتری غرب شهر قشم، تنگه خوران، بین جزیره قشم، جاده جنگل حرا – سهیلی

قیمت بلیط جنگل حرا: هر نفر 15000 تومان برای حدود 30 تا 60 دقیقه که همان هزینه قایق جنگل حرا قشم می باشد.

از دیگر جاذبه های گردشگری قشم می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• دره تندیس ها
• دره ستارگان قشم
• غار نمک
• تنگه چاهکوه
• غار خربس و …

 

تور قشم جنگل حرا

تور قشم جنگل حرا یکی از تورهای هتل فولتون قشم است که در قالب تور گشت ساحلی شمالی ارائه می گردد. جنگل حرا  قشم یک جنگل فوق العاده زیباست که هر ساله بازدیدکنندگان زیادی را جذب می کند. در تور گشت ساحلی شمالی علاوه بر تور جنگل حرا گشت های دیگری هم وجود دارد که در جدول زیر لیست آنها را مشاهده میکنید. تور قشم جنگل حرا قایق سواری است که از میان جنگل های حرا عبور میکند. درختان جنگل حرا قشم در زمان مد سر از آب بیرون می آورند.

تور گشت ساحلی شمالی ویژه ی فولتون

شروع گشت ساعت 8.30 صبح تا 17 می باشد.

مکان های بازدید شامل: جنگل های حرا، تنگه ی چاهکوه، بندر تاریخی لافت، دره تندیس ها، بازدید از کارخانه ی کشتی سازی تفریحی فولتون با پذیرایی در ساحل VIP فولتون (با سرو چای و شیرینی) می باشد. هزینه ورودی، ناهار و قایق به عهده مهمان می باشد.

نرخ تور: نفری 135.000 تومان می باشد.

جهت کسب اطلاعات بیشتر با هتل فولتون قشم تماس بگیرید:

 076-35344265-7

09122006373